Eli olmayanlar için mekanik el çeşitlerine bir göz atalım. Bu mekanik el, yapımına ve kullanılmasına şahit olduğum manuel mekanik elin açıklamasıdır. Yani bu mekanik el 3D yazıcılarda filamentler kullanılarak basılan, iplerle birbirine bağlanarak hareket ettirilebilen manuel çalışan bir eldir. Diğer el çeşitlerini de sizler için araştırıp maddeler halinde yazımın sonuna ekledim. Konu ile ilgili detaylı bilgi sahibi olmak isterseniz bana yorumlardan ulaşabilirsiniz.
Robot El
Bir insanın, özellikle bir çocuğun eli olmaması ve büyüme çağında bunun üstesinden gelebilmesi oldukça güçtür. Bir yetişkine göre bu durum daha acıtıcıdır. İstenmeyen izler bırakması kaçınılmaz. Bu olumsuzluğu kısmen de olsa bertaraf etmek için çalışmalarımız son gaz devam ediyor. Şimdi bu ele bir bakalım.
Manuel çalışan, oynar eklemleri olan bir el. Üç boyutlu yazıcılardan çıkarılan mekanik bu eller oldukça iş görür.
Üç boyutlu yazıcılarla, yaşa göre küçük veya büyük eller basılabilmektedir. Oynar eklemler sayesinde de hareket edebilir. Kısaca anlatmak gerekirse, eli bilekten itibaren eklem dahil yok kabul edelim. Dirsek ekleminde bir problem yoksa bu dirsek ekleminin hareket ettirilmesiyle, mekanik parmaklar kapanır ve nesneleri kavrar. Aynı durum bilek eklemi sağlamsa, sorunsuz çalışıyorsa, daha kısa bir maket el yapılabilir. Aynı şekilde parmaklar bilekten hareket ettirilebilir.
Aslında bu elin hareket etmesi ve nesneleri kavramasından ziyade, el görünümünde o yokluğu doldurması, ilk kazançtır bence. Üstelik bu bir çocuğun eli ise durum çok daha nitelikli demektir.
Türkiye’de bizzat şahit olduğum dört küçük çocuğa takılan mekanik ellerde, elin çalışmasından ziyade, o çocukların sevinci müthişti. İki elini kullanarak yaptıkları kalp işareti görülmeye değerdi.
Üç boyutlu yazıcılardan her bir parçasını saatler, hatta günler boyunca basmak suretiyle çıkar. Kendi parmaklarımızdaki gibi tüm oynar eklemler, ayrı ayrı basılıp çıkarılarak iplerle dirsek eklemine bağlanmaktadır. Dirsek oynar eklemine sabitlenen ve ayarı yapılan bu el, dirsek hareketiyle parmaklarını oynatabilmektedir. Bu mekanik elin en büyük sınırlılığı ayarının kolay bozulabilmesidir. Bu sorunu, ebeveynlere kullanımını ve ayarını öğreterek aşabiliriz.
Yukarıda anlattığım mekanik elin hammaddesi 3D yazıcılarda kullanılan filamentlerdir. Filamentler her renkte mevcuttur. Mesela çocuklara tuttukları takımların renklerinde el yapılabilir. Ya da hayranı olduğu film karakterinin şekli eklenebilir. Bu çalışmalar Türkiyede ” robot el Türkiye ” adı altında da yapılmaktadır. Üstelik ücretsiz.
Beyinden Gelen Komut
Bu mekanik eller manuel çalışmaktadır. Fakat bu elin beyinden gelen komutlarla hareket ettirilebilenleri de yapılabilmektedir. Sensörlerin dirsek ile el arasındaki bağlara dışarıdan yapıştırılmasıyla, parmaklar beyinden gelen komutlara cevap vermektedir. En azından ben sensörler sayesinde parmakların hareket ettirildiğine şahit oldum. Çok heyecan vericiydi. Henüz sensörlerle beyinden gelen komutları kullanarak hareket eden bir eli sonuca ulaştıramasak da çalışmalar devam ediyor. Bizimki tamamen hobi olarak ilerlediğinden biraz yavaş gidiyor. Robot el Türkiye bu işe el atar mı bilmem ama sonucun güzel olacağı kesin.
Bu işin güzel taraflarından biri de yitik umutları geri almak. Bu gurur verici olayın bir parçası olmak beni ne kadar onurlandırıyor tahmin edersiniz. Şimdi gelin bu mekanik el çeşitleri. nelermiş bakalım.
Eli Olmayanlar İçin Mekanik El Çeşitleri
Eli olmayan veya el fonksiyonlarını sınırlı bir şekilde kullanabilen bireyler için mekanik el çeşitleri şunlardır. Kullanıcıların günlük yaşamlarını kolaylamak ve işlevselliği için olan yapay ellerdir. İşte eli olmayanlar için mekanik el çeşitlerinden bazıları:
- Protez eller: Protez eller, doğuştan el kaybı, ameliyat sonrası el kaybı veya yaralanma sonucu elini kaybetmiş bireyler için olan yapay ellerdir. Protez eller, kullanıcılara gerçek bir elin işlevlerini geri kazandırmak için tasarlanmıştır. Elektronik veya mekanik bileşenler içerir. Kullanıcıya el kavrama, nesne tutma, nesne kaldırma, el hareketleri gibi çeşitli fonksiyonları gerçekleştirme yeteneği sağlar.
- Myoelektrik protez eller: Myoelektrik protez eller, kullanıcının kas hareketlerini kullanarak protez elin işlevlerini kontrol etmesine olanak tanır. Kaslardan alınan elektrik sinyalleri ile protez elin hareketleri senkronize eder. Kullanıcı, kaslarını kullanarak protez elin açılıp kapanmasını, parmaklarını hareket etmesini veya el bileğini dönmesini kontrol eder.
- Mekanik kablo veya çubuklu protez eller: Mekanik kablo veya çubuklu protez eller, karmaşık elektronik bileşenler yerine basit mekanik kablo veya çubuklar kullanarak el fonksiyonlarını gerçekleştirir. Kullanıcı, kabloları veya çubukları kullanarak protez elin kavrama, tutma ve bırakma gibi işlevlerini kontrol eder.
- Kancalı protez eller: Kancalı protez eller, kullanıcıya nesneleri kavrama ve taşıma yeteneği sağlayan basit bir kancalı tasarıma sahiptir. Kullanıcı, kancayı kullanarak nesneleri kavrar ve taşır.
- Estetik protez eller: Estetik protez eller, kullanıcının elinin doğal bir görünümünü sağlamak için tasarlanmıştır. Estetik protez eller, kullanıcıya elin dış görünümünü ve doğal uyumunu sağlamak için çeşitli renklerde, şekillerde ve materyallerde vardır.
El fonksiyonlarını kaybetmiş bireyler için mekanik el çeşitleri, kullanıcıların günlük yaşamlarını kolaylamak, bağımsızlıklarının artması ve daha fazla işlevselliği geri almak için önemli bir araç olur. Her kullanıcının ihtiyaçları farklı olur.
İlginizi çeker mi? İsterseniz bir göz atın. Buraya tıklayarak sağlık sayfamıza ulaşabilirsiniz.
Farklı bir bakış açısı isterseniz buraya da farklı bir sayfadan link ekliyorum.